Ψωρίαση

Η ψωρίαση είναι μια συχνή, χρόνια, φλεγμονώδης δερματοπάθεια που προσβάλλει περίπου το 2% του πληθυσμού και διαφέρει ανάλογα με τη φυλή, το γεωγραφικό πλάτος και άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες. Οι άντρες και οι γυναίκες προσβάλλονται εξίσου, ενώ η συνήθης ηλικία έναρξης είναι η 3η-4η δεκαετία της ζωής.
Αποτελεί πρωτίστως ανοσολογικό νόσημα, που σημαίνει ότι σχετίζεται με το αμυντικό σύστημα του οργανισμού. Το τελευταίο είναι «λανθασμένα» ενεργοποιημένο στην ψωρίαση, με αποτέλεσμα να αναγκάζει τα κύτταρα του δέρματος να ωριμάσουν πιο γρήγορα και κατόπιν να συσσωρεύονται στα ανώτερα στρώματά του, δημιουργώντας τις ψωριασικές «πλάκες». Φυσιολογικά, τα κύτταρα του δέρματος χρειάζονται 21 με 28 ημέρες για να ωριμάσουν και να φτάσουν την επιφάνεια του δέρματος, όπου λαμβάνει χώρα μια συνεχής αόρατη απολέπιση των νεκρών κυττάρων με τη μορφή των λεπιών. Αντίθετα, τα ψωριασικά κύτταρα αναπτύσσονται και φτάνουν στην επιφάνεια του δέρματος σε δύο με τρεις ημέρες, με αποτέλεσμα ζωντανά κύτταρα να φτάνουν στην επιφάνεια και να συσσωρεύονται με τα νεκρά κύτταρα σε ορατές στιβάδες. Εμφανίζονται ως επηρμένες ερυθρές πλάκες του δέρματος που καλύπτονται από αργυρόχροα λέπια.
Σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση της νόσου παίζουν οι γενετικοί παράγοντες, αφού το 1/3 των ασθενών έχουν θετικό οικογενειακό ιστορικό. Αλλοι παράγοντες είναι:
*Τραυματισμοί του δέρματος.
*Φάρμακα (λίθιο, ορισμένα καρδιολογικά φάρμακα, ιντερφερόνη κ.ά.).
*Ενδοκρινικοί παράγοντες (εφηβεία, εμμηνόπαυση).
*Ψυχολογικοί παράγοντες (στρες, συναισθηματική φόρτιση).
*Ορισμένες λοιμώξεις (κυρίως στρεπτοκοκκικές).
*Αυξημένη χρήση αλκοόλ.
Πώς είναι το δέρμα στην ψωρίαση;
Οι κύριες βλάβες του δέρματος στην ψωρίαση είναι παχιές, κόκκινες πλάκες με χαλαρά προσκολλημένα λέπια στην επιφάνειά τους. Η συχνότερη μορφή είναι η κατά πλάκας ψωρίαση, που συνήθως εντοπίζεται στους αγκώνες, τα γόνατα, το τριχωτό της κεφαλής, το κατώτερο τμήμα της ράχης, αλλά και παντού στο σώμα. Είναι χαρακτηριστικά ο κνησμός, η απολέπιση και η αιμορραγία.
Άλλη συνηθισμένη μορφή είναι η σταγονοειδής ψωρίαση, που συνήθως εμφανίζεται ύστερα από στρεπτοκοκκική λοίμωξη σε νεότερους ασθενείς. Παρατηρούνται πολλαπλά, υπό μορφή σταγόνας, κόκκινα στίγματα κυρίως στον κορμό, τα άνω και κάτω άκρα.
Ένα ποσοστό 10-30% των ασθενών με ψωρίαση πάσχει επίσης και από ψωριασική αρθρίτιδα, η οποία προκαλεί πόνο, οίδημα και δυσκαμψία των αρθρώσεων. Κυρίως προσβάλλονται τα χέρια, τα πόδια, οι αγκώνες, οι καρποί και το κατώτερο τμήμα της ράχης.
Είναι η ψωρίαση μεταδοτική;
Όχι, δεν μεταδίδεται.
Μπορεί να έχει σοβαρή επίδραση στην καθημερινή ζωή;
Η αντίδραση των άλλων -είτε πραγματική είτε φανταστική- οδηγεί πολλούς ασθενείς να αποσυρθούν από την κοινωνία, προκαλώντας αρνητικά αισθήματα απομόνωσης, απελπισίας και κατάθλιψης. Εκτός του αισθήματος κατάθλιψης, οι ψωριασικοί ασθενείς μπορεί να υποφέρουν από άλλες σχετικές καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων της παχυσαρκίας, της καρδιακής νόσου, του σακχαρώδους διαβήτη τύπου ΙΙ και της ηπατικής νόσου.
Στιγματισμός, ντροπή, προκατάληψη, άγνοια, κοινωνική απομόνωση, μοναξιά: αυτές είναι μόνο κάποιες από τις καθημερινές εμπειρίες ασθενών που πάσχουν από ψωρίαση. Η άγνοια για τις αιτίες, τη φύση και τις επιπτώσεις της ψωρίασης είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς.
Νέος σύμμαχος για τα παιδιά που υποφέρουν από ψωρίαση
Στις 22 Δεκεμβρίου του 2008 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε για πρώτη φορά τη χρήση βιολογικού φαρμάκου για τη θεραπεία της χρόνιας σοβαρής ψωρίασης κατά πλάκας βαριάς μορφής σε παιδιά -από 8 ετών- και εφήβους.
Πρόκειται για την ουσία ετανερσέπτη, η οποία χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της ψωρίασης σε ενηλίκους στην Ευρώπη από το 2004 και η οποία είναι η πρώτη, και προς το παρόν η μοναδική, φαρμακευτική ουσία αυτής της κατηγορίας που είναι εγκεκριμένη για παιδιατρική χρήση κατά της ψωρίασης.
Θεραπεία
Η ψωρίαση στις περισσότερες περιπτώσεις χρειάζεται αγωγή σε όλη τη διάρκεια της ζωής και ειδικά στην περίοδο των εξάρσεων της νόσου.
Υπάρχουν πολλά θεραπευτικά σχήματα για την ψωρίαση και ανάλογα με τη βαρύτητά της καθορίζεται το εκάστοτε σχήμα για τον ασθενή.
Τοπικές θεραπείες:
Περιλαμβάνουν κορτικοστεροειδή (μίγματα ή κρέμες κορτιζόνης), κερατολυτικά φάρμακα (όπως το σαλικυλικό οξύ και η ουρία), ανθραλίνη, καλσιποτριόλη (παράγωγο της βιταμίνης D3), πίσσα, ταζαροτένη (παράγωγο της βιταμίνης Α).
Φωτοθεραπεία:
Η ευεργετική δράση του φυσικού ηλιακού φωτός στην ψωρίαση είναι καλά τεκμηριωμένη. Η φωτοθεραπεία γίνεται με την έκθεση του σώματος στην υπεριώδη ακτινοβολία που προέρχεται από τεχνητές πηγές. Δύο είναι τα είδη της ακτινοβολίας που χρησιμοποιούνται: η UVB ακτινοβολία και η UVA σε συνδυασμό με τη χορήγηση στον ασθενή μιας φωτοευαίσθητης ουσίας.
Συστηματικές θεραπείες:
Περιλαμβάνουν την κυκλοσπορίνη, τη μεθοτρεξάτη και τα ρετινοειδή.
Νέες θεραπείες:
Παρά το γεγονός ότι δεν μπορεί κάποιος να μιλάει για πλήρη θεραπεία της ψωρίασης, υπάρχουν σήμερα θεραπείες που εξατομικεύονται για κάθε ασθενή και οι οποίες πράγματι μπορούν να ανακουφίσουν σημαντικά από τη νόσο, επιτυγχάνοντας πολλές φορές πλήρη υποχώρηση των συμπτωμάτων σε ασθενείς με επίμονη και έντονη παρουσία της νόσου. Πρόκειται συγκεκριμένα για βιολογικά φάρμακα που παρέχουν μια εντελώς νέα αντιμετώπιση της νόσου, καθώς βασίζονται σε πληρέστερη κατανόηση των μηχανισμών που την προκαλούν. Τα φάρμακα αυτά είναι ουσίες που παράγονται από ζωντανά κύτταρα και χορηγούνται είτε ενδοφλεβίως είτε με υποδόρια ένεση, εμποδίζοντας τη φλεγμονώδη δράση των κυττάρων που προκαλούν την ασθένεια. Πρόκειται για τα εξής φάρμακα: ετανερσέπτη, ινφλιξιμάμπη, ανταλιμουμάμπη, αλεφασέπτη (μόνο στην Αμερική), ουστεκινουμάμπη.
Ανάλογα με τη μορφή και τη βαρύτητα της ψωρίασης και της ψωριασικής αρθρίτιδας, καθώς και με την προηγούμενη ανταπόκριση ή μη στις υπόλοιπες θεραπείες, λαμβάνεται η απόφαση για τη χορήγηση ενός βιολογικού παράγοντα από τον θεράποντα ιατρό. Πάντα λαμβάνεται υπ' όψιν το πόσο η ψωρίαση ή η ψωριασική αρθρίτιδα έχει επηρεάσει την ποιότητα ζωής του ασθενούς.
Πηγή www.enet.gr